Nier doneren bij leven - de operatie

U wordt binnenkort opgenomen in het UMC Utrecht voor nierdonatie bij leven. Hieronder staat belangrijke informatie over de gang van zaken rondom de operatie.

Voor de opname uitklapper, klik om te openen

Om u zo goed mogelijk voor te bereiden op de opname en operatie, heeft u afspraken met een vaatchirurg, anesthesist en coördinator levende nierdonatie. Zij geven u uitleg over de opname, operatie en het ontslag.

De opnamedag uitklapper, klik om te openen

U komt op vrijdag naar de verpleegafdeling nefrologie D2 oost. U hebt een gesprek met de zaalarts en de verpleegkundige van de afdeling. U kunt uiteraard al uw vragen stellen. Hierna gaat u naar huis.

Als u maandagochtend word geopereerd, komt u op zondagavond 20.00 terug naar het ziekenhuis.

Als u maandagmiddag word geopereerd, komt u maandagochtend om 7.15 naar het ziekenhuis. Belangrijk is dat u nuchter naar het ziekenhuis komt. Meer uitleg over nuchter zijn volgt later in deze folder.

Voor anonieme donoren

Als u anoniem doneert, komt u niet vrijdag naar het ziekenhuis, maar wordt u zondagavond 20.00 opgenomen op verpleegafdeling vaatchirurgie op D4 oost. 

Wat neemt u mee

Wij vragen u het volgende mee te nemen:

• Een geldig legitimatiebewijs.
• Een verzekeringspas.
• Medicijnen die u gebruikt of een actueel medicijnoverzicht.
• Kleding (ook voor de nacht) en toiletartikelen.

Vlak voor de operatie uitklapper, klik om te openen

Op de dag voor de operatie mag u vanaf 22.00 uur niet meer eten. U mag wel heldere vloeistoffen drinken, zoals water, thee, appelsap, limonade en koffie zonder melk.

De operatie uitklapper, klik om te openen

Op de dag van de operatie wordt u naar het operatiecentrum gebracht. Een naaste mag hierbij aanwezig zijn.

De operatieverpleegkundige ontvangt u. De vaatchirurg en anesthesist komen bij u langs.

In de operatiekamer krijgt u de narcose via een infuus van de anesthesist. De anesthesist houdt u de gehele operatie in de gaten. De operatie duurt ongeveer twee uur.

Kijkoperatie

U krijgt een kijkoperatie. Daardoor: 

• Hoeft u niet lang in het ziekenhuis te blijven en herstelt u snel.
• Houdt u kleine littekens over.
• Heeft u niet veel bloedverlies en wondpijn en daardoor weinig pijnmedicatie nodig.
• Wordt het buikvlies niet veel geprikkeld en de darmen gaan weer spoedig werken. 

Het inbrengen van de laparoscoop

Bij een kijkoperatie maakt de vaatchirurg gebruik van een laparoscoop; een lange dunne buis met aan het uiteinde een camera. Via een klein sneetje in de huid wordt de buik gevuld met koolzuurgas. Zo ontstaat ruimte om de verschillende organen te zien. Daarna brengt de vaatchirurg de laparoscoop bij u in via hetzelfde sneetje. Op de monitor is dan de binnenkant van de buik te zien. Via drie andere sneetjes brengt de vaatchirurg de hulpinstrumenten in waarmee hij de nier vrijmaakt. 

Het uitnemen van de nier

De nier wordt uit de buik gehaald via een snee in de onderbuik die ongeveer 15 centimeter lang is. De vaatchirurg brengt hiervoor één hand in de buik en begeleidt de nier naar buiten. De nier wordt gespoeld met speciale vloeistof en op ijs bewaard. Hierna hecht de vaatchirurg de sneetjes.

Mogelijke complicaties

Elke operatie kan complicaties geven. Dit geldt ook voor het uitnemen van een nier. Mogelijke complicaties zijn:

• Nabloeding, het kan dan nodig zijn om opnieuw te opereren.
• Longontsteking, dit kan ontstaan als u door pijn minder goed kunt doorademen en ophoesten. De kans hierop is groter bij mensen die roken en overgewicht hebben. Na de operatie krijgt u ademhalingsoefeningen om dit te voorkomen.
• Wondinfectie, hiervoor krijgt u dan eventueel antibiotica.
• Trombose, om dit te voorkomen krijgt u gedurende de opname een injectie met een medicijn dat stolling van uw bloed voorkomt.
• Verminderde functie van de overgebleven nier. Dit kan komen door een lage bloeddruk na de operatie. U krijgt dan extra vocht via het infuus, waardoor uw bloeddruk zal stijgen.
• Littekenbreuk, dit komt echter zelden voor.
• Schouderpijn, dit komt door het koolzuurgas die het middenrif prikkelt. Het lichaam ruimt het koolzuurgas in de dagen na de operatie zelf op, waarna de pijn verdwijnt.

Direct na de operatie uitklapper, klik om te openen

Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer. Als u goed wakker bent en geen complicaties hebt, gaat u terug naar de verpleegafdeling. 

Op de verpleegafdeling voeren we regelmatig controles bij u uit, zoals het bijhouden van de urineproductie, vragen naar pijnklachten, het bijhouden van voedsel- en vochtinname en wondcontrole. Als u klachten hebt, meld deze dan aan de verpleegkundige.

Herstel uitklapper, klik om te openen

Het verwijderen van een nier is een grote ingreep. Houdt u rekening met het volgende:

• U kunt de eerste dagen na de operatie last hebben van misselijkheid door de narcose. U kunt vragen naar medicatie tegen de misselijkheid aan de verpleegkundige.
• Als er geen problemen zijn na de operatie, mag u direct weer drinken en eten, afhankelijk van wat u verdraagt.
• Pijn na de operatie verschilt van persoon tot persoon. Voor de pijnbestrijding krijgt u tabletten morfine en paracetamol.
• Vaak komt de ontlasting na de operatie niet makkelijk op gang door de narcose en morfine. U krijgt daarom laxeermiddel en soms een klysma.

Weer naar huis

Uw arts bespreekt met u wanneer u weer naar huis mag. Als er geen problemen of complicaties zijn, is dit meestal na ongeveer vier dagen. 

Het herstel thuis

Verzorging van de wond:

• De hechtingen lossen vanzelf op.
• Zolang er nog wondvocht uit de wond(jes) komt, is het verstandig er een gaasje of pleister op te doen.
• U mag de eerste twee weken niet baden, zwemmen en/of naar de sauna i.v.m. infectiegevaar en het losweken van de wond. Douchen mag wel.
• Niet roken bevordert de wondgenezing. 

Mogelijke klachten tijdens herstel:

• Voor de pijn raden wij u aan om 4x per dag 1000mg Paracetamol te nemen. Dit dient u zelf te kopen. U krijgt zo nodig een recept mee voor Oxynorm (dit is een morfine preparaat), deze pijnstillers kunt nemen wanneer de pijn niet voldoende onder controle is met Paracetamol. Als de pijn goed onder controle is bouwt u de Oxynorm als eerste af.
• Door de operatie is uw conditie vermindert, waardoor u last hebt van vermoeidheid, al na weinig inspanning. Het is belangrijk om een goede balans te vinden tussen activiteit en rust en uw conditie geleidelijk op te bouwen. Meestal duurt het drie maanden voordat u zich weer voelt zoals voor de operatie. Hoe beter uw conditie is voor de operatie, hoe sneller uw herstel daarna.
• Het litteken kan voor ongemak zorgen. Het kan stijf aanvoelen of zelfs pijn doen. Drie weken na de operatie kunt u de littekens zachtjes insmeren met crème. U kunt hiervoor calendulacrème gebruiken of een andere niet-geparfumeerde crème.

Leefadviezen voor een goed herstel

U bevordert een goed herstel na de operatie door:

• De eerste zes weken niet zwaar te tillen en geen zwaar lichamelijk of huishoudelijk werk te doen. Denk bijvoorbeeld aan stofzuigen of het tillen van een wasmand. Wees ook alert op onverwachte bewegingen. Na de periode van zes weken, kunt u proberen uw normale sportactiviteiten weer op te bouwen en te bewegen volgens de Beweegnorm van de Beweegrichtlijnen. Het blijft belangrijk dat u goed naar uw eigen lichaam luistert en de activiteiten uitbreid op geleide van de pijn.
• Te wachten met autorijden en fietsen twee tot drie weken na de operatie vanwege vermoeidheid en onverwachte bewegingen.
• Te wandelen. Wandelen is goed voor uw herstel. Begin op een rustig tempo en wandel een klein stukje. Wandel liever vaker op een dag een klein stukje dan één keer een grote wandeling. Naarmate u verder herstelt kunt u de wandelafstand uitbreiden.
• Vezelrijke voeding te eten om een regelmatige stoelgang te bevorderen. Te hard persen zet druk op de wondjes.  

Wanneer contact opnemen uitklapper, klik om te openen

Neem na thuiskomst contact met ons op bij de volgende verschijnselen: 

• Koorts (temperatuur boven 38,5 raden Celcius)
• Toenemende pijnklachten
• Roodheid
• Zwelling en/of lekkage van het wondgebied

Op werkdagen tussen 8.00 en 17.00 uur kunt u contact opnemen met de polikliniek nefrologie via 088 75 573 75. Buiten kantooruren belt u naar de verpleegafdeling waar u opgenomen was.

Vanaf drie maanden na de operatie kunt u weer terecht bij uw eigen huisarts en/of huisartsenpost. 

Controles uitklapper, klik om te openen

• In de eerste week nadat u weer thuis bent, belt de coördinator nierdonatie u op om te horen hoe het met u gaat.
• Drie weken na de operatie belt de coördinator nierdonatie u wederom om te vragen hoe het gaat.
• Zes weken na de operatie hebt u een afspraak met de vaatchirurg. Dit kan zowel telefonisch als fysiek in het ziekenhuis. We horen aan de hand van uw herstel wat uw voorkeur voor deze afspraak is.
• Drie maanden na de operatie komt u op de polikliniek bij de coördinator nierdonatie. Hierbij controleren wij de nierfunctie, uw urine en de bloeddruk.
• Na drie maanden heeft u een afspraak met de maatschappelijk werker voor een evaluatie, afronding van financiële zaken en nazorg. Als u een nier aan uw partner hebt gedoneerd, heeft u na drie weken ook een afspraak met de maatschappelijk werker, samen met uw partner.
• De coördinator nierdonatie ziet u één jaar na de operatie terug op de polikliniek, ook als u geen klachten hebt.

Jaarlijkse controle 

Na het eerste jaar hebt u jaarlijks een controle bij de huisarts. Deze jaarlijkse controle is een advies en geen verplichting. U en uw huisarts ontvangen hierover een brief. U moet zelf een afspraak maken bij uw huisarts als u deze controle wilt laten uitvoeren.

Voor de jaarcontrole laat u bloed prikken en verricht de huisarts een aantal metingen bij u. Het doel is om in een vroeg stadium te ontdekken of er iets aan de hand is, bijvoorbeeld een hoge bloeddruk. Dit is belangrijk omdat u nog maar één nier hebt.

Hebt u vragen? uitklapper, klik om te openen

Als u vragen hebt, belt u dan gerust naar de polikliniek nefrologie via het telefoonnummer 088 75 573 75. Ook kunt u een e-consult sturen via het Mijn UMC Utrecht patiëntenportaal.

Contact uitklapper, klik om te openen

De polikliniek is op werkdagen bereikbaar van 08.00 - 17.00 uur