Vaker vergiftigingen met afslankmedicatie
Het aantal vergiftigingen door afslankmedicatie uit de groep GLP-1 agonisten is in 2024 sterk toegenomen, blijkt uit het jaaroverzicht 2024 van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) in het UMC Utrecht.
In 2024 waren 75 meldingen over GLP-1 agonisten. In 2023 waren dat er 41. De meeste vergiftigingen traden op door semaglutide, dat onder de merknamen Ozempic, Rybelsus en Wegovy is geregistreerd.
29 keer ging het om oneigenlijk gebruik. “Dat zijn dus mensen die het medicijn niet door een arts voorgeschreven hadden gekregen”, zegt hoogleraar Dylan de Lange, intensivist-toxicoloog en hoofd van het NVIC. Zij kochten het middel bijvoorbeeld via een illegale apotheek of via-via. “Op zo’n manier aan medicijnen komen is altijd risicovol. Je weet niet precies wat je krijgt, of het wel veilig is, wat de dosering is en of de medicatie wel geschikt is voor jou.” De mensen met een vergiftiging door een GLP-1 agonist hadden vooral last van buikpijn, misselijkheid en braken.
Risico’s en gezondheidsschade
GLP-1 agonisten zijn medicijnen voor diabetes, maar worden tegenwoordig ook ingezet voor de behandeling van obesitas. Kaderhuisarts diabetes Floris Hirsch krijgt in zijn praktijk geregeld de vraag om deze medicatie voor te schrijven. “En soms zijn dat mensen die het middel al op eigen houtje zijn gaan gebruiken, met alle risico’s van dien. Als huisarts sta ik dan voor een lastig dilemma: schrijf ik het dan toch maar zelf voor zodat mijn patiënt in elk geval het echte middel krijgt in de juiste dosering, of kijken we eerst naar andere manieren om af te vallen? Daar is niet een pasklaar antwoord op.”
Hirsch wijst ook op de risico’s van online bestellen: “Insuline lijkt in een spuit precies op deze medicatie, maar is levensgevaarlijk wanneer het verkeerd wordt gebruikt. En ook overdosering van de echte afslankmedicatie is op den duur gevaarlijk: langdurig braken kan tot uitdroging en vitaminetekorten leiden. Zeker voor mensen die al een kwetsbare gezondheid hebben kan dat tot gezondheidsschade leiden.”
Jaaroverzicht: meer arbeidsongevallen en THC in vapes
In het jaaroverzicht van 2024 is verder te lezen dat mensen tijdens het werk vaker in aanraking komen met gevaarlijke stoffen. Meestal gaat het om inademing van giftige gassen in fabrieken. Ook zijn er ieder jaar veel telefoontjes over recreatieve drugs en andere illegale middelen. Opvallend zijn de meldingen over nieuwe cannabisproducten zoals edibles en vapes die THC of THC-achtige stoffen bevatten; een trend die in 2024 is begonnen en die zich in 2025 lijkt voor te zetten. Lees er meer over in het uitgebreide nieuwsbericht en het volledige jaaroverzicht op nvic.umcutrecht.nl.
In 2024 ontving het NVIC 44.301 telefonische informatieverzoeken over vergiftigingen bij 32.716 mensen en 8.701 dieren. Ook is in totaal 235.083 keer gebruik gemaakt van de website www.vergiftigingen.info waarvan 113.424 maal voor een patiënt. Het volledige Jaaroverzicht 2024 is te vinden via www.nvic.umcutrecht.nl.
Het NVIC, onderdeel van het UMC Utrecht, is de nationale vraagbaak voor huisartsen, medisch specialisten en andere hulpverleners bij acute vergiftigingen. Het NVIC geeft 24/7 telefonisch informatie over de te verwachten ernst, de gezondheidseffecten en de behandeling van vergiftigingen bij mensen en dieren (088-755 8000). De informatie is grotendeels ook online beschikbaar via de website www.vergiftigingen.info. Door het grote aantal informatieverzoeken per jaar heeft het NVIC snel inzicht in trends in het aantal vergiftigingen in Nederland. Data over deze trends worden gedeeld met de verantwoordelijke (overheids-)instanties.